LENFÖDEMDE BESLENME:PTOTEİN VE SIVI TÜKETİMİ


Lenfödemde beslenme: Protein ve sıvı tüketimi

LENFÖDEMDE BESLENME: PROTEİN VE SU TÜKETİMİ
Öncelikle bilinmelidir ki lenfödemi önleyen veya kontrol altına alan özel bir beslenme şekli bulunmamaktadır. Bununla birlikte sağlıklı beslenmenin sağlığın devamı için çok önemli olduğu ve vücudun lenfödemin getirdiği stresle baş edebilmesine yardımcı olacağı unutulmamalıdır. Lenfödemin yanında kalp hastalığı veya şeker gibi başka kronik hastalığı bulunanların bu hastalıklarına özgü beslenme programına uymaları gerekmektedir.

Sağlıklı beslenme vücudun ihtiyacı olan günlük gereksinimleri (protein, yağ, karbonhidrat, mineraller, vitaminler, sıvı vb) yeterli oranda almakla mümkün olur. Lenfödemde dokular arasında proteinden zengin sıvı birikimi olması günlük gereksinimler içinde en çok protein ve sıvı tüketiminin nasıl olması gerektiğine ilişkin soru işaretleri oluşturmaktadır. Şimdi kısaca bu konuya açıklık getirelim.

Proteinler vücudun temel taşlarından biridir ve kendine özgü görevleri bulunan çok sayıda protein bulunur;
•   Yaralanan dokunun yeniden yapılanmasını ve yeni bir doku oluşumunu sağlayan proteinler,
•   Hormonların ve enzimlerin yapımında kullanılan proteinler,
•   Enfeksiyonlarla mücadele eden antikorların yapılmasında görev alan, bağışıklık sistemini güçlendiren proteinler
•   Kanın oksijen ve besin maddelerini taşımasına yardımcı olan proteinler
•   Kas ve konnektif dokunun yapısını oluşturan proteinler bunlardan bir kaçıdır.

Kısaca proteinler büyüme, gelişme ve yaşamın sürdürülmesinde olmazsa olmaz olan besin maddeleridir.

Lenfödemde dokular arasında biriken sıvının proteinden zengin bir sıvı olması lenfödem hastalarının hiçbir şekilde protein almamaları gerektiğine ilişkin yanlış bir inanışı doğurmaktadır. Protein tüketimini kesmek lenfödemde iyileşmeye neden olmayacaktır ve lenfödem hastaları (başka bir hastalık nedeniyle olmadığı sürece ) günlük tüketilmesi gereken protein miktarını tüketmelidirler. Bu oran 20-30gr düzeyindedir. Fakat güvenlik amacıyla günlük protein tüketiminin 60-75gr olması önerilmektedir.

Peki günlük protein miktarı tüketilmediğinde ne olur? Vücut kan protein seviyesinin devamını sağlamak için günlük protein ihtiyacını dokulardan ve kaslardan alır. Bu nedenle aşırı protein diyeti konnektif dokunun zayıflamasına ve sonuç olarak da ödemeneden olur. Bu durum ‘’hunger edema’’ olarak bilinir ve aç çocukların göbeklerinin şişmesi buna örnektir.
Kısaca günlük protein alımının kısıtlanması lenfödemde şişliğin kontrol altına alınmasına yardımcı olmaz. Tam aksine mevcut ödemi daha da artırır. Aynı zamanda kas ve diğer dokuların zayıflamasına neden olarak, kompleks boşaltıcı fizyoterapinin çok önemli bir öğesi olan egzersizin ödemi boşaltma üzerine etkisini azaltır. Buna ek olarak protein tüketiminin yetersiz oluşu bağışıklık sisteminin zayıflamasına ve zaten enfeksiyona karşı çok hassas olan lenfödem hastalarının daha da enfeksiyon riski altına girmelerine neden olur.
Sağlığın devamı için günlük 8 (yaklaşık 2lt) bardak su içilmesi tavsiye edilir. Bununla birlikte bu ihtiyaç sıcak havalarda özelliklede vücudun hızla su kaybettiği kurak havalarda daha da artar. Yeterli sıvı alınarak vücuttaki sıvı oranının dengede tutulması sağılığın devamı ve artık maddelerin dokulardan uzaklaştırılması için çok önemlidir. Bu durum aynı zamanda Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapi programının etkinliği açısından da önemlidir. Çünkü Manuel Lenf Drenajı ile hareket ettirilen artık maddeler sıvı ile birlikte dışarı atılır. Bu nedenle sıvı alımını azaltmak lenfödemli hastalarda ödemin inmesini sağlamayacaktır. Aksine proteinden zengin ödem vücudun diğer bölümlerinden daha çok sıvıyı bulunduğu noktaya çekmeye çalışacak buda ödemde artış ile sonuçlanacaktır.
Kafein ve alkol orta derecede diüretiklerdir ve böbreklerin daha çok idrar oluşturmasını uyararak vücut sıvı oranının azalmasına neden olurlar. Bu nedenle lenfödemli hastalar kafein içeren maddeler (çay, kahve, çikolata, asitli içecekler ve alkol) az oranda tüketmelidir. Bu yiyecekler aynı zamanda vücudun besinsel ihtiyaçlarına hiçbir katkısı olmayan önemsiz kalori içerdikleri içinde tüketilmesi kısıtlı oranda olmalıdır
Sağlıklı günler dilerimNilüfer KABLAN
Uzman FizyoterapistLenfödem Terapisti/Lenfödem Dekonjestif Tedavisi Uzmanı 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder